Po raz kolejny Wędziagolski Oddział Związku Polaków na Litwie obchodził tego roku Dzień Odrodzenia Państwa Litewskiego. Po raz pierwszy jednak uczczenie tej historycznej daty odbywało się wspólnie z przedstawicielami rejonowej i miejscowej władzy, gośćmi oraz miejscowymi mieszkańcami różnych narodowości.
Nieraz w imieniu Wędziagolskiego Oddziału ZPL pisaliśmy na łamach dziennika Kowieńszczyzny „Naujos tėviškės žinios” o tym, że rejonowe oraz miejscowe władze ignorują obchodzone przez nas polskie święta, jednocześnie nie czczą też litewskich: 13 stycznia, 150. rocznicy powstania 1863 roku. Widocznie krytykowane władze straciły cierpliwość, ponieważ tuż przed kolejną rocznicą Odrodzenia Niepodległości Litwy zorganizowały wyjazdowe posiedzenie, by zbadać podawane przez nas fakty.
My, Polacy, nie wyobrażamy sobie początku święta bez Mszy św.Wraz z przedstawicielami władz rejonu kowieńskiego: wicemerem, dyrektorem administracji, kierowniczką wydziału kultury i oświaty, w spotkaniu wzięli udział starosta, dyrektor miejscowej szkoły oraz centrum kultury. Na posiedzenie zaproszono również prezesa Wędziagolskiego Oddziału ZPL. W ciągu dwóch godzin mówiono, tłumaczono, przekonywano mnie o tym, że prowadzona przez Oddział i osobiście prezesa działalność skierowana na propagowanie polskości ma wydźwięk negatywny. Powiedziano mi, że wszystkie imprezy i święta przeprowadzane z inicjatywy polskiego Oddziału są nieodpowiednie dla Wędziagoły: za duże, za tłumne, odbywają się zdecydowanie za często. Nie są tu potrzebne – szczególnie te polskie, ponieważ nie przewidziano ich w planach władz rejonowych dla naszego miasteczka.
Tłumaczono mi, jako prezesowi, że nie potrzeba ani szlaku Czesława Miłosza, ani imprez poświęconych laureatowi Nagrody Nobla. Niepożądani są uczestnicy Rajdu Katyńskiego, którzy odwiedzają groby poległych Polaków, ani obchody wspólnie z harcerzami rocznicy powstania 1863 roku, które stały się już tradycją. Nie są oczekiwani również pielgrzymi i turyści z Polski, którzy odwiedzają kościół wędziagolski, w którym jest słynący z cudów krzyż. Podczas rozmowy padły też słowa o tym, że wszystkie wymienione działania są jedynie „przykryciem” prawdziwej działalności: uprawiania polityki i chęci utworzenia przez miejscowych Polaków czegoś na wzór rejonu solecznickiego. Zaznaczono, że nie jest to dla nikogo tajemnicą i działalność ta będzie pilnie obserwowana.
Ze swej strony zaznaczyłem, że Wędziagolski Oddział ZPL, miejscowi Polacy, będąc obywatelami i patriotami Litwy, mają piękną tradycję obchodzić datę 16 Lutego, święto państwowości narodu. Przy pomocy administracji rejonu wileńskiego już kilka lat z rzędu świętujemy te obchody bardzo dumnie i uroczyście, z udziałem znanych zespołów artystycznych z Wileńszczyzny, jak np. zespół pieśni i tańca „Wileńszczyzna” oraz inne.
W wyniku naszej rozmowy władze rejonowe postanowiły, że tego roku nie mogą jedynie Polacy świętować tu 16 Lutego, mają w obchodach wspólnie uczestniczyć też Litwini. Po długich debatach, układając program święta, znalazło się też w nim miejsce na Mszę św. Chociaż władze miejscowe i przedstawiciele szkoły jej niepo raz pierwszy Polacy i Litwini w Wędziagole wspólnie obchodzili Dzień Odrodzenia Państwowości chciały, ponieważ uważają, że nie są znów tak religijni i nie mają za co dziękować Bogu, a miejscowy proboszcz im się nie podoba, ponieważ broni Polaków. Ale my, Polacy, nie wyobrażamy sobie początku święta bez Mszy św., więc bez większego entuzjazmu musieli się na nią zgodzić.
Szesnastego lutego po raz pierwszy udali się do wędziagolskiego kościoła pw. Świętej Trójcy przedstawiciele społeczności polskiej i litewskiej, by wspólnie obchodzić państwowe święto. Uroczystą Mszę św. odprawiał proboszcz Oskaras Petras Volskis.
W programie święta z inicjatywy samorządu rejonu kowieńskiego i miejscowego starostwa udział wzięli goście: wiceprezes Sajudisu Litwy, językoznawca dr hab. Kazimieras Garšva, członkowie rady Sajudisu rejonu kowieńskiego, pracownik naukowy Kowieńskiego Muzeum Wojny i Historii im. Witolda Wielkiego Aušra Jureviciūtė, członek Sejmu z ramienia socjaldemokratów Raminta Popovienė, żeński zespół wokalny „Vakarė” (kier. Laima Užkurnienė).
Na zaproszenie naszego Oddziału z przyjemnością udział w obchodach wziął wielki przyjaciel wędziagolan, członek Rady samorządu rejonu wileńskiego, wykładowca Michał Treszczyński, który doskonale oddał treść tego święta, ilustrując fakty historyczne przy pomocy techniki multimedialnej. W programie obchodów znalazły się popisy dwóch wspaniałych zespołów z Wileńszczyzny: „Rush Nights” (kier. Marek Widuto) oraz „Dwa tygodnie” (kier. Paweł Żemojcin).
Za pomoc w zorganizowaniu święta członkowie Wędziagolskiego Oddziału ZPL szczerze dziękują kierownikowi wydziału kultury, turystyki i sportu samorządu rejonu wileńskiego Edmundowi Szotowi oraz radnemu Michałowi Treszczyńskiemu.
W składzie takich „zjednoczonych sił” po raz pierwszy Polacy i Litwini w Wędziagole wspólnie obchodzili Dzień Odrodzenia Państwowości – 16 Lutego.
Ryszard Jankowski, Prezes Wędziagolskiego Oddziału ZPL
Ryszard Jankowski,prezes Wędziagolskiego Oddziału ZPL