Rocznicy Powstania Styczniowego (1863 r.) 

Przed trzema laty przedstawiciele Wędziagolskiego Oddziału Związku Polaków na Litwie zaproponowali harcerzom Wileńszczyzny i ich harcmistrzowi ks. Dariuszowi Stańczykowi przyłączyć się do obchodów rocznic Powstania Styczniowego (1863 r.), uczcić pamięć o uczestnikach Powstania Styczniowego tu, w Wędziagole oraz w rejonie Kiejdańskim. Ks. Dariusz i harcerze chętnie się na to zgodzili. Od 2011 r. stało się to tradycją. 22 stycznia (to dzień początku Powstania 1863 r.) 2011 r. do Wędziagoły przyjechał mikrobus z piętnastoma harcerzami, którzy dwa dni gościli w Wędziagole. Goście z Wilna modlili się, odwiedzali groby powstańców w naszym miasteczku, jak i w rejonie Kiejdańskim, dotarli do wsi Ibiany, która najbardziej ucierpiała w okresie powstania. Młodzieży z Wileńszczyzny ten rajd się spodobał i zdecydowano, że ta wspaniała patriotyczna tradycja będzie kontynuowana.

W tych dniach na starym polskim cmentarzu w Wędziagole w obrębie terenu przykościelnego ścięto 27 starych drzew.

Od wielu lat miejscowi mieszkańcy Wędziagoły, w większości Polacy, prosili u poprzednich władz pomocy w uporządkowaniu starych drzew na cmentarzu. Niestety, bez powodzenia. Nikt z przedstawicieli władz na ich prośby nie reagował, a samym mieszkańcom nie pozwalano tego robić. Drzewa, wywrócone po każdej mniejszej lub większej burzy, zmiatały z powierzchni ziemi zabytkowe pomniki, liczące po 100-150, a nawet więcej lat, rozbijając je.

Apelowano do świadomości chrześcijańskiej o zachowanie dziedzictwa i polskiej tradycji historycznej tej miejscowości – takie argumenty nie działały, nawet odwrotnie... Napisy w języku polskim na pomnikach denerwowały miejscowe i rejonowe władze, dlatego nikt nie uznawał ich za wartościowe, no bo polskie ... niech niszczeją.      

http://pl.delfi.lt/aktualia/litwa/protest-polakow-w-wedziagole.d?id=59559805

Parafianie z Wędziagoły (Vandžiogala) w rejonie kowieńskim razem z proboszczem Oskarasem PetrasemVolskisem organizują protest przeciwko dyskryminacji miejscowych Polaków. Władze lokalne obawiając się zamieszek odwołały święto 628-lecia miasta, które miało odbyć się w najbliższą sobotę.

Sejm litewski ogłosił rok 2013 Rokiem Powstania Styczniowego. Obchody 150-tej rocznicy wybuchu insurekcji styczniowej były świętowane zarówno w Wilnie jak i w mniejszych miejscowościach np. w Wędziagole, gdzie odnajdziemy ślady losów powstańczych. 

Po stłumieniu powstania rozpoczynają się represje. Wielu uczestników oddało życie na polu walki, 669 na placu egzekucyjnym, na Syberię wywieziono 38 tys. osób. Ludność Litwy i Białorusi stanowiła 57% ogółu zesłańców.Skonfiskowano 1660 majątków szlacheckich.

Murawjew wykorzystał powstanie do depolonizacji terenów. Podpisując wyroki śmierci nie zapominał o konfiskacie majatku bądź obowiązkowej sprzedaży w krótkim czasie. Odtąd Polacy nie mogli kupować ziemi, a majątki przejmowali Rosjanie. Stosował zbiorową odpowiedzialność. Represje dotykały całych okolic. Przykładem niech będzie okolica Ibiany w parafii Wędziagolskiej. Wspomina o nich np. Elżbieta Tabeńska w swoich pamiętnikach „Z doli i niewoli: wspomnienia wygnanki”, która spotkała kobiety z dziećmi z Ibian w drodze do Tomska. Sprawa masowych deportacji postyczniowych szlachty zaściankowej z kresów do tej pory nie została dokładnie zbadana, nie wiemy jaka jej część znalazła się na Syberii. Wykazanie się szlachectwem czasami umożliwiało uzyskanie przeniesienia na „zamieszkanie”, a nie bezterminowe osadzenie co dawało nadzieję na powrót do kraju.