Doświadczenia z mego dzieciństwa

aistraDSCF3868Mój światły i troskliwy tato zawsze mnie kochał, wychowywał i uczył szukać prawdy. Jeszcze przed pójściem do szkoły poznałem litery i próbowałem czytac po litewsku. W domu rozmawiano po polsku, dlatego znałem wiersze w języku polskim i próbowałem czytać. Tato czytał polskie książki i mnie nauczył. Zawsze wracając z miasta przywoził mi w prezencie dziecięce książeczki z wierszami, bajkami. Czytaliśmy razem do zmroku.

Kiedy zacząłem chodzić do szkoły, to przynosiłem tam polskie książki, pokazywałem je kolegom i czytałem po polsku.

Niestety, to nie spodobało się mojej nauczycielce klas początkowych. Uprzedziła ojca, by nie kupował tych książek i nie uczył mnie po polsku, ponieważ będzie mi trudno dobrze opanować język litewski, ale moje zamiłowanie do czytania po polsku nie zmniejszyło się.  

Żyliśmy w starym przytułku nieopodal kościoła. Tu znalazła schronienie rodzina mego ojca, ponieważ dom i ziemię zabrali Sowieci. W przytułku mieszkał również proboszcz parafii, ponieważ plebania i ziemia należąca do parafii też zostały znacjonalizowane przez Sowietów.

Dobrze, że ksiądz miał pokaźny zbiór książek, które jego gospodyni, kobieta o dobrym sercu, pozwalała mi przeglądać. Nauczycielka często wyprowadzała nas na szkolne podwórko, na którym stał pomnik Lenina. Wskazując na budynek szkoły, przypominała, że jest to zasługa jego i władzy radzieckiej – ta piękna, światła szkoła. Dawniej, w czasach burżuazyjnych, dzieci uczyły się w rozsypujących się chatach przy naftowej lampie...

Znów mi pomogły książki! Przeglądając książki proboszcza, znalazłem poświęconą mu piękną dedykację z okazji ukończenia gimnazjum. Jak się wyjaśniło, była to książka K. Binkisa „Naujoji Lietuva“ („Nowa Litwa“), wydana w 1938 roku w kowieńskiej drukarni „Spindulys“ („Promień“), z portretami prezydenta Litwy i ministra oświaty. Wertując ją znalazłem zdjęcia szkoły w Wędziagole z dopiskiem: „Teraz budujemy tylko takie szkoły początkowe“. Nic nikomu nie mówiąc zaniosłem tę książkę do szkoły, podczas lekcji pokazałem ją nauczycielce i dodałem, że to nie władza radziecka zbudowała naszą szkołę w Wędziagole... Nauczycielka, nic nie mówiąc, wzięła ode mnie książkę i nie zwróciła mi jej.

Następnego dnia, po powrocie do domu,na podwórku zobaczyłem zdenerwowanego proboszcza, który nerwowo o czymś rozmawiał z moim ojcem. Ojciec powiedział mi tylko tyle, że teraz będziemy mieli wielkie nieprzyjemności i proboszcza najprawdopodobniej przesiedlą z Wędziagoły i dodał, że, być może, należało wyrwać tę kartkę, na której była dedykacja, by nikt się nie dowiedział do kogo należała książka. Naciski naprawdę były: proboszcza wywoływano do rejonu, przyjechała milicja, wywoływali również mego ojca. Pamiętam jak proboszcz w pośpiechu składał wszystkie książki do worków, szykował się do przenosin w inne, gorsze miejsce. Dzięki Bogu, proboszcz został – nie znaleziono miejsca, gdzie by można było go przenieść. Wędziagoła już wówczas była uważana za złe miejsce: przecież tu mieszkali Polacy. Mój ojciec był bardzo zagniewany na wędziagolską szkołę i zaproponował nauczycielce, by się zajmowała swoimi sprawami, a syna on będzie sam wychowywał. Z powodu tego oświadczenia ojciec przez rejonowe organa władzy i kierownictwo szkoły został określony jako ideologicznie niedojrzały człowiek, który wyraźnie rujnuje przyszłość syna. Wyznaczono mi nadzór i opiekę tzw. milicyjnej izby ds. niepełnoletnich.To były wizyty nieumundurowanych pracowników w naszym domu, podczas których pytano, jak mi się powodzi, co robię, co czytam, czy chodzę do kościoła, do proboszcza. Oni się rozglądali i robili jakieś notatki.

Ciekawe są doświadczenia z mojego chłonnego wiedzy dzieciństwa: zachęcały one do szukania prawdy.

  • DSCF3832
  • DSCF3835
  • DSCF3842
  • DSCF3848
  • DSCF3861
  • DSCF3868
  • DSCF3879
  • DSCF3881

Ryszard Jankowski

Komentarze

# Piotr Wdowiak 2020-08-08 19:09
Ryszardzie, piękne świadectwo Waszego niełatwego życia na Laudzie. Tęskno do Was

Nasz kanał YouTube youtube

Nasi przyjaciele

logo l24 PL 180x150logo kurier 180
logo ltl 180

logo volskis 180

Katalikų renginiai

Ostatnie komentarze

  • Dokonując przeglądu wykonanych prac, planujemy nowe...

    Henryk 05.01.2022 19:31
    Panie Ryszardzie,oraz Paniom i Vandziagole życzymy Szczęsliwego NowegoRoku.

    Czytaj więcej...

     
  • Dokonując przeglądu wykonanych prac, planujemy nowe...

    Ego 05.01.2022 02:22
    Brawo Rysio, Zosia i Leonja

    Czytaj więcej...

     
  • Życzenia z okazji świąt Bożego Narodzenia

    Henryk 29.12.2021 18:27
    Drodzy nam Niestrudzeni Wędziagolscy opiekunowie polskości.Leonio, Zofio, Ryszardzie. Życzymy, z ...

    Czytaj więcej...

     
  • Wigilia z przyjaciółmi

    ego 22.12.2021 11:49
    Zdrowia i Łask Bożych

    Czytaj więcej...

     
  • Spotkanie opłatkowe ZPL w Wilnie

    ego 22.12.2021 11:48
    Zdrowych Świąt i dobrego Nowego Roku !

    Czytaj więcej...

Free Joomla! template by Age Themes